สถานีเพาะเลี้ยงสัตว์ป่าพังงา หรือที่ขาวบ้านเรียกว่า สวนนก ตั้งอยู่ ริมถนนเพชรเกษม อำเภอเมืองพังงา จังหวัดพังงา มีลักษณะพื้นที่ราบเชิงเขา สภาพป่าอุดมสมบูรณ์ สถานีเพาะเลี้ยงสัตว์ป่าพังงา มีทำหน้าที่เพาะเลี้ยงสัตว์ป่า ขยายพันธุ์สัตว์ป่าหายากและใกล้สูญพันธุ์ นักท่องเที่ยวจะได้เยี่ยมชมสัตว์หายาก อย่างนกปรอดหัวโขนเคราแดง เหยี่ยวแดง ไก่ฟ้าสีทอง รวมถึงเลียงผา เม่น ชะนี ลิง ค่างดำ และหมี ซึ่งที่นี่ยังเปิดให้บริการทุกวันอีกด้วย

      สถานีเพาะเลี้ยงสัตว์ป่าพังงา จังหวัดพังงา พื้นที่จัดตั้งเดิมเป็นป่าที่มีการบุกรุกทำลาย และสำนักงานป่าไม้เขตนครศรีธรรมราช ได้มีการปลูกบำรุงป่าอยู่ในเขตป่าสงวนแห่งชาติป่านากก ตั้งอยู่ท้องที่ตำบล ตากแดด อำเภอเมือง จังหวัดพังงา พื้นที่ป่า ส่วนใหญ่เป็นป่าที่ราบต่ำ รายล้อมด้วยเทือกเขาจากทิศตะวันออกไปยังทิศตะวันตก มีสภาพป่าเป็นป่าไม้ไม่ผลัดใบ ชนิดป่าดงดิบชื้น พื้นที่ส่วนใหญ่มีความอุดมสมบูรณ์ตามธรรมชาติ ควรแก่การอนุรักษ์เป็นแหล่งต้นน้ำลำธาร ที่จะช่วยเอื้ออำนวยประโยชน์ต่อผลผลิตทางการเกษตรของประชาชนโดยรอบพื้นที่ เป็นที่อยู่อาศัย แหล่งน้ำ แหล่งอาหาร และที่หลบภัยของสัตว์ชนิดต่างๆ โดยได้รับประกาศเป็นป่าสงวนแห่งชาติป่านากก ในปี พ.ศ. 2510 ตามกฎกระทรวงที่ 229 (พ.ศ. 2510) ออกตามความในพระราชบัญญัติป่าสงวนแห่งชาติ พ.ศ. 2507 มีเนื้อที่ประมาณ 2,821 ไร่      ในปี พ.ศ. 2537 จังหวัดพังงา โดย นายปรีชา รักษ์คิด ผู้ว่าราชการจังหวัดในขณะนั้น ได้มีการจัดตั้ง สวนนก และ สถานที่เพาะพันธุ์สัตว์ป่า ขึ้นในพื้นที่ดังกล่าวเพื่อการศึกษาและการท่องเที่ยว เนื่องจากผืนป่าตั้งอยู่ห่างจากตัวเมืองพังงาเพียง 7 กิโลเมตร มีความเหมาะสมต่อการส่งเสริมและขยายโอกาสทางการท่องเที่ยว การศึกษาธรรมชาติของชาวไทยและต่างประเทศ ตลอดจนการอนุรักษ์พื้นที่ป่านากกไว้ ต่อมา ปี พ.ศ. 2538 กรมป่าไม้ โดยส่วนอนุรักษ์สัตว์ป่า ในขณะนั้น ได้เล็งเห็นความสำคัญของพื้นที่นี้ จึงได้ขออนุญาตใช้ประโยชน์ในพื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติป่านากกแห่งนี้ ประมาณ 1,573 ไร่ ดำเนินการจัดตั้งสถานีเพาะเลี้ยงสัตว์ป่าพังงาขึ้นเพื่อให้สอดคล้องกับการดำเนินงานของจังหวัด ปัจจุบันสถานีเพาะเลี้ยงสัตว์ป่าพังงา จังหวัดพังงาได้จัดตั้งมาแล้ว 17 ปีเศษ ซึ่งอยู่ในพื้นที่สำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 5 (นครศรีธรรมราช) สังกัดกลุ่มงานเพาะเลี้ยงสัตว์ป่า สำนักอนุรักษ์สัตว์ป่า กรมอุทยานแห่งชาติสัตว์ป่า และพันธุ์พืช ที่ตั้ง      ตั้งอยู่ในพื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติป่านากก จุดพิกัด UTM 47443674 E 0930356 N ติดทางหลวงหมายเลข 4 (สายพังงา-ภูเก็ต) หมู่ที่ 3 ตำบลตากแดด อำเภอเมือง จังหวัดพังงา พื้นที่ดำเนินการ 1,573-0-00 ไร่           - ทิศเหนือ จด ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 4 วัดได้ 2,310 เมตร           - ทิศตะวันออก จด ป่าสงวนแห่งชาติป่านากก วัดได้ 1,300 เมตร           - ทิศใต้ จด ป่าสงวนแห่งชาติป่านากก วัดได้ 1,050 เมตร           - ทิศตะวันตก จด ป่าสงวนแห่งชาติป่านากก วัดได้ 2,100 เมตร ลักษณะภูมิประเทศและภูมิอากาศ      สถานีเพาะเลี้ยงสัตว์ป่าพังงา มีลักษณะภูมิประเทศเป็นพื้นที่ราบตอนกลางและภูเขาสูงชันรายล้อมจากทิศตะวันออกไปยังทิศตะวันตกทางด้านทิศใต้ของพื้นที่ ยอดภูเขาสูงสุดอยู่ทางทิศตะวันตกของพื้นที่ สูงจากระดับน้ำทะเลปานกลางประมาณ 180 เมตร มีลำธารไหลผ่านที่ราบตอนกลาง พื้นที่มีความลาดชันประมาณ 0-10 องศา มีแหล่งน้ำซับตลอดทั้งปี สภาพดินเป็นดินร่วนมีความอุดมสมบูรณ์สูง      สภาพภูมิอากาศ มีฝนตกชุกเกือบตลอดทั้งปี เนื่องจากได้รับอิทธิพลจากลมมรสุมตะวันตกเฉียงใต้ อากาศค่อนข้างชื้น ฤดูแล้งประมาณ 4 เดือน ระหว่าง เดือน ธันวาคม - มีนาคม ปริมาณน้ำฝนประมาณ 2,000 มิลลิเมตร/ปี อุณหภูมิอยู่ระหว่าง 18-29 องศาเซนเซียส

วัตถุประสงค์      1.เพื่ออนุรักษ์สัตว์ป่าที่หายากและใกล้สูญพันธุ์      2.เพื่อการศึกษาวิจัยการเพาะเลี้ยงขยายพันธุ์สัตว์ที่มีคุณค่าทางเศรษฐกิจ      3.เป็นสถานที่เผยแพร่ความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับวิชาการด้านสัตว์ป่า แก่ นักเรียน นักศึกษา ประชาชนและนักท่องเที่ยวที่เข้าเยี่ยมชมและทัศนศึกษา      4.เพื่อเป็นที่รองรับโครงการพิเศษต่างๆเกี่ยวกับสัตว์ป่า เช่น โครงการปล่อยสัตว์คืนสู่ธรรมชาติ ฟาร์มสัตว์ป่าตัวอย่าง สัตว์ป่าของกลาง หรือสัตว์ป่าที่ได้รับบริจาคจากผู้ครอบครองสัตว์ป่าบางรายเป็นต้น      5. เพื่อศึกษาวิจัย เทคนิค วิธีกระบวนการเตรียมความพร้อมของสัตว์ป่าก่อนปล่อยคืนสู่ธรรมชาติ      6. เพื่อปรับปรุงและพัฒนาสายพันธุ์สัตว์ป่าที่ดียิ่งขึ้น      7. สนับสนุนพ่อแม่พันธุ์สัตว์ป่าในการเพาะเลี้ยงเชิงเศรษฐกิจ ภารกิจหลัก      1. เพาะเลี้ยงและขยายพันธุ์สัตว์ป่าที่หายากและใกล้สูญพันธุ์      2. เพาะเลี้ยงและขยายพันธุ์สัตว์ป่าเพื่อสนับสนุนโครงการปล่อยคืนสู่ธรรมชาติ      3. ดูแลสัตว์ป่าของกลาง      4. แก้ไขปัญหาสัตว์ป่า (กรณีไม่ทราบเจ้าของและมอบให้ทางราชการ)      5.ป้องกันและควบคุมโรคอุบัติใหม่ในสัตว์ธรรมชาติ เป้าหมาย      เป้าหมายของการดำเนินงานของสถานีเพาะเลี้ยงสัตว์ป่าพังงา จังหวัดพังงา คือการเพิ่มศักยภาพการผลิตสัตว์ป่า การศึกษาค้นคว้าวิจัย สัตว์ป่าที่มีค่าทางเศรษฐกิจและบริการการท่องเที่ยวโดยใช้สัตว์ป่าเป็นสื่อการเรียนรู้นำไปสู่ความเข้าใจและเกิดตระหนักต่อคุณค่าของทรัพยากร ธรรมชาติ ป่าไม้ สัตว์ป่า และสิ่งแวดล้อม ชนิดพันธุ์ไม้และชนิดสัตว์ป่าที่มีอยู่ในธรรมชาติ      สภาพป่าโดยทั่วไปเป็นป่าไม้ไม่ผลัดใบ ชนิดป่าดงดิบชื้น มีป่าที่ราบต่ำ(Lowland Rainforest) สภาพป่าค่อนข้างสมบูรณ์ พรรณไม้ที่สำคัญในพื้นที่ได้แก่ ไม้ยาง ไม้ตระกูลตะเคียน ไทร จำปูน เนียง สะตอ เหรียง สมอ แซะ ส้าน หว้า ฯลฯ ไม้พื้นล่างได้แก่ ไผ่ หวาย กล้วยป่า ระกำ เตยหัวแดง กะพ้อ บุก เต่าร้าง ขึ้นกระจัดกระจายทั่วพื้นที่      สำหรับสัตว์ป่าที่สามารถพบเห็นได้ในธรรมชาติ บริเวณสถานีเพาะเลี้ยงสัตว์ป่าพังงา           - จำพวกนก เช่น เหยี่ยว กวัก ไก่ป่า นกคุ่ม กระปูด ตบยุง นกเปล้า นกปรอดหัวโขนเคราแดง อีกา นกกางเขน นกกินปลาชนิดต่างๆ เป็นต้น           - จำพวกเลี้ยงลูกด้วยนม เช่น เก้ง ชะมด หมูป่า ลิง ค่าง กระรอก นาก กระจงหนู เม่น นาก เป็นต้น           - จำพวกสัตว์เลื้อยคลาน เช่น เต่าหับ เต่าหกดำ ตุ๊กแกป่า ตะพาบน้ำ กิ้งก่า จิ้งเหลน ตะกวด เหี้ย งูเหลือม งูหลาม งูเห่า งูกะปะ เป็นต้น           - จำพวกสะเทิ้นน้ำสะเทิ้นบก กบทูด เขียด จงโคร่ง ปาด อึ่งอ่าง คางคก เป็นต้น การศึกษาวิจัยและเพาะเลี้ยงสัตว์ป่า      สัตว์ป่าที่มีอยู่ในสถานีเพาะเลี้ยงสัตว์ป่าพังงา ได้แก่           - สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม เช่น หมีควาย หมีคน เม่นหางพวง เลียงผา กระจงหนู เก้ง ชะมด อีเห็นชะนี ค่างแว่นถิ่น ใต้ลิงชนิดต่างๆ เป็นต้น           - สัตว์ปีก เช่น ไก่ป่า ไก่ฟ้าชนิดต่างๆ นกยูง นกหว้า เหยี่ยวแดง นกแก๊ก นกชาปีไหน นกปรอดหัวโขนเคราแดง นกเขาเปล้า นกเขียวคราม เป็นต้น           - สัตว์เลื้อยคลาน เช่น เต่าชนิดต่างๆ เหี้ย จระเข้ อีกัวน่า เป็นต้น      การศึกษาวิจัยเกี่ยวกับสัตว์ป่าที่ผ่านมาถึงปัจจุบัน ได้แก่           - การศึกษาวิจัยเรื่องการเพาะเลี้ยงขยายพันธุ์นกปรอดหัวโขนเคราแดงเพื่อประโยชน์ทางเศรษฐกิจ           - การศึกษาเบื้องต้นสมรรถนะการสืบพันธุ์และการเจริญเติบโตในวัยก่อนหย่านมของเลียงผาในกรงเลี้ยง      สัตว์ป่าที่ประสบความสำเร็จในการเพาะเลี้ยงขยายพันธุ์ในสภาพกรงเลี้ยงและคอก ได้แก่           - เลียงผา (สัตว์ป่าสงวนชนิดเดียวที่มีอยู่ในสถานีฯ)           - กระจงหนู           -ไก่ป่า           -ไก่ฟ้าหลังเงิน           -ไก่ฟ้าหลังเทา           -ไก่ฟ้าพญาลอ           - นกปรอดหัวโขน โครงสร้างการบริหารงาน      สถานีเพาะเลี้ยงสัตว์ป่าพังงา ได้จัดทำโครงสร้างหน้าที่ความรับผิดชอบ โดยแบ่งออกเป็น 4 กลุ่มงาน ดังนี้           1. กลุ่มงานบริหารทั่วไป           2. กลุ่มงานเพาะเลี้ยงสัตว์ป่า           3. กลุ่มงานอาหารและโภชนาการสัตว์ป่า           4. กลุ่มงานโยธาและพัฒนาสถานีฯ

ที่มา:

     https://www.facebook.com/breeding.ph

     https://www.phangngasmarttravel.com/th/places-detail/8497/10